डा. चुन्दा बज्राचार्य गुंलागाः औसी अर्थात् भाद्रकृष्ण अमाइ थौंया दिं नेवाः जातिया नापनापं मेमेगु जातिं नं थःत जन्म ब्यूम्ह अबुया दीर्घायु कामना यासें, अबुपाखें भिं जीवनया लागि सुवाः फयेगु दिं खः । भाद्रकृष्ण अमाइकुन्ह अबुया ख्वाः स्वयेगु दिं खः ।...

– डा. चुन्दा बज्राचार्य – तिथिं कथं गुंलाथ्व पारु अर्थात भाद्रकृष्णपक्ष पारुकुन्हुया दिंयात सापारु अथवा सायाः कथं हनावयाच्वंगु दिं खः । गुंपुन्हिया कन्हय् कुन्हुया दिं सायाः जात्रा जुइगुलिं सापारु धकाः नामाकरण यानातःगु खः । सापारु थुकथं हनेगु –...

– लव कर्माचार्य – गुंलाया गुन्हि पुन्हि,बूबःया क्वाति पुन्हि ।ऋषिया लःबी तर्पण,का चीगु रक्षा बन्धन ।। थ्व च्वय्या छकूचा कविता चिनाखँ मखुला थें च्वं । थ्व छगू गुंलाय् लाः वइगु छगू पुन्हि खः । गुन्हि पुन्हि । थ्व गुंलाया गुन्हि पुन्हि धइगु नेपाल...

– लव कर्माचार्य – थ्व छगू गुंलाय् लाः वइगु छगू पुन्हि खः । गुन्हि पुन्हि । थ्व गुंलाया गुन्हि पुन्हि धइगु नेपाल संवतया न्हापांगु ला कछलां निसेंया लछि लछि निना ल्याखं झिला क्यं वइगु व लछिं लछि ल्याखं गुला क्यना च्वनीगु ल्याखं गुलागु ला हे गुंला जुया...

प्राडा. चुन्दा बज्राचार्य श्रावण कृष्ण दिलागाः त्रयोदशी कुन्हु न्यायेकीगु नखः गथांमुगः चः¥हे खः । नेवाःतय्सं सिनाज्या क्वचायेवं दकले न्हापां हनीगु नखः धयागु गथांमुगः खः । थ्व नखः वापी धुंकाः दकलय् न्हापां हनीगु वा थ्व नखः धुंसानिसें मेमेगु नखः...

सिल्लाथ्व पंचमि बिहिवाःया न्हि.श्रीपंचमि । श्रीपंचमियात बसन्त पंचमि धकाः नं धाइ । थौंया दिं ससुमाःजु अर्थात सरस्वतीया पूजा याइगु दिं खः । थौं ससुद्यःया पूजा देय् न्यंकं तःजिक याइ । थौंया दिं चिचाधिकःपिं मचातय्त आखः म्हसीकेगु निसें कयाः छुं नं न्हूगु...

–प्रा.डा. चुन्दा बज्राचार्य नेवाःतसें हनाः वयाच्वंगु नखः चखः अप्वः धयाथें तिथि अर्थात् चन्द्रमाया गति कथं हनाः वयाच्वंगु दु । बिस्का जात्रा व घ्यःचाकु संल्हु धकाः छगू निगू नखः गते कथं हनाः वयाच्वंगु नखः खः । यःमरि पुन्हीथें हे घ्यःचाकु संल्हु नं...

ललेन्द्र शाक्य ऐतिहासिक नगर किपू, येँपाखे। ७ किलोमिटर दक्षिण व यलपाखें पश्चिमपाखे लाःगु छगू पुलांगु नगर खः । स्वनिगःया स्थानीय आदिवासी नेवाः समुदायपिन्सं जात्रा हनेगु झ्वलय् न्हय्गां जात्रा बखुमदः दुनेया किपूया इन्द्रायणी जात्रा दँय्दसं दशमीया दिनय्...

थौ. बालाचःर्‍हेः थौं या न्हिं मदुपिनीगु नामं सतबजी व्हलेगु याइ । बालाचःर्‍हेयात कयाः थीथ िकथंया इतिहास व किमदन्ती दु । बालच्रःर्हे ्रः छु खः थ्व सम्वन्घय् ब्वनादिसँ छत्वाःचा खँ – “बालानन्द धाःम्ह मनुखं दिपय् उयातःम्ह सिम्ह्स्या ला मुयावबाल ला नयाः...

बौद्धमार्गी नेवाःतय्गु नितिं सकिमिला पुन्ही धयागु दिं तःधंगु दिं खः । थ्वहे दिनय् स्वयम्भू महाचैत्य प्रतिस्थापित याःगु धाइ । थ्व कुन्हु स्वयम्भू भगवानया थाय् वनाः पूजा याःवनेगु परम्परा दु । स्वयम्भुइ हलिमलि ब्वयेगु व तुतः ब्वनेगु परम्परा नं दु ।...

– सुवर्ण शाक्य –  संस्कृतिया ‘भोजन’ खँग्वःया अर्थ नयेगु, नकेगु, नसा, पोषण, शारीरिक मानसिक पथ्य व परिकार खः । भोजनथें तुं भोजया अर्थ नसा हे खः गुगु कि साःगु भिंगु प्वाः जायेक नयेगु । नेवाः भासय् ‘च’ व ‘ज’ ल्यूने वःगु खँग्वःया ‘च’ व ‘ज’या थासय् ‘य्’...

यंला सेवा वनाच्वंपिनि यंला सेवा धंकाः पारु भ्वय् बनेगु याइ । गुंलाबलय् बौद्ध स्थान गथे येँँँँय् जूसा गुंला बाजं थानाः स्वयम्भूइ वनेगु याइगु खः । यंला सेवाः धकाः थःथःगु क्षेत्र दुने पीथय् पुजाःयाइगु खः । तःधिकःपिं बिशेष यानाः सुथय् नसंचा । ज्यापुत ब“...

इन्द्रचोकय् सजेयानाः तयातःम्ह आकाशभैरवयात किराँतवंशी न्हापांम्ह जुजु यलम्बरया अवशेषया रुपं कयातःगु दु । येँया नेवाः समुदायया तःधंगु जात्रा येँयाः इन्द्रजात्रा आःतक नं क्वचाःगु मदुनि । रथयात्रा, लाखेप्याखं न्ह्यानाच्वंगु दु । येँयाः सुरु जुसांनिसें...

राम रंजितमजिपाः श्री लाखे आःजु शान्त भैरव वास्तवय् छम्ह राक्षस वर्गयाम्ह खः । आः झीसं मजिपाः श्री लाखे आःजुया वास्तविक इतिहास दुनेया धार्मिक बाखं न्ह्यब्वयेत्यना । मेपिं लाखेया बारे थन छुं न्ह्यमब्वये । सिर्फ मजिपाः श्री लाखे आःजुया बारे जक वर्णन...

प्राडा चुण्डा बज्राचार्यचथाः चतुर्थीयात धाइगु खः । थुकियात चौथी नं धायेगु याः गथेकि मंगल चौथी । चौथी खँग्वः आपालं चलन चल्तीया खँग्व खः । चौथी खँग्वः लिपा वनाः चथालय्हिल । थौंकन्ह्य चथाः धायेगु जुल । चथाःयात गणेश चौथी धकाः नं धायेगु याः । पार्वती...

प्राडा चुण्डा बज्राचार्य गुंलागाः औँसी अर्थात भाद्रकृष्ण औँसीकुन्हु नेवाः जातिया नापनापं मेमेगु जातिं नं थःत जन्म ब्यूम्ह अबुया दिर्घायु कामना यासे, अबुपाखे भिं जिवनया लागि सुवाःफयेगु दिं खः । बैशाखकृष्ण औँसीकुन्हु थःत जन्मयाःम्ह मांया ख्वाः स्वये...

प्राडा चुण्डा बज्राचार्यपञ्चदानया उत्पति बारे भाजु पुण्यरत्न बज्राचार्य थुकथं न्ह्य ब्वया बिज्याःगु दु । श्रावणशुक्ल अष्टमी तच्वतं तःधगु पर्वया दिं खः । परापूर्वकालस थ्व दकसिंबेन्हापा श्री ब्रम्हां थःगु मूलगु छ्यं महाद्यवं ध्यंकाः श्री दीपंकर बुद्ध...

प्राडा.चुण्डा बज्राचार्य गुंलाथ्व पुन्हिकुन्हुया दिंयात नेवाः समाजं गुंपुन्हि धकाः हनावयाच्वंगु दु । श्रावणशुक्ल पुर्णिमाया दिंकुन्हु हनीगु थ्व नखः नेवाः समाजय् गुन्हु यंक हनीगु खः । गुंलाथ्व पुन्हि अर्थात श्रावणशुक्ल पुर्णिमां लिसें गुंलागाः अष्टमी...

नर्मदेश्वर प्रधान ‘ जितः धाःसा व हे संस्कृत श्लोक लुमनी । तं वइ । फल दुगु सिमा थें क्वछुइमाः, नैतिक शिक्षा पालन याये । लिच्वः । धुसि लुइ । म्ह चाःतुइ । मतिइ वइ । थ्व संस्कृत श्लोकया विरोधय् नालिस तये । हर्जाना पुइके । क्षतिपूर्ति काये । गलत शिक्षाया...

डा. चुन्दा बज्राचार्य श्रावण कृष्ण दिलागाः त्रयोदशी कुन्हु न्यायेकीगु नखः गथांमुगः चः¥हे खः । नेवाःतय्सं सिनाज्या क्वचायेवं दकले न्हापां हनीगु नखः धयागु गथांमुगः खः । थ्व नखः वापी धुंकाः दकलय् न्हापां हनीगु वा थ्व नखः धुंसानिसें मेमेगु नखः...

– डा. चुन्दा बज्राचार्य –मांया ख्वाः स्वयेगु, अबुया ख्वाः स्वयेगु, थःगु आत्मायात थःम्हं पूजा यायेगु म्हपूजा, थःस्वया. थ“पिंक्व“पिं दाजुकिजापिन्त पुजा यायेगु किजापुजा, इहि मयाःनिपिं मिसा मचातय्त पूजा यायेगु कुमारी पूजा, ब्रतबन्ध मयाःनिपिं मिजं...

डा.चुन्दा बज्राचार्य परिचयः जेष्ठ कृष्ण चःह्रेकुन्हु पीगं पीठय् विशेष यानाः सिनाज्या याइपिनसं शक्ति संचय यायेगु जूसा जेष्ठ षष्ठीयात सिथि नखः कथं हनेगु याः । सिथि नखःयात कुमार षष्ठी नं धायेगु चलन दु । थ्व दिंकुन्हु कुमारयात विशेष यानाः पूजा यानाः...

दँय् दसं बैशाख शुक्ल पुन्ही, स्वाँयापुन्हीया दिं न्यायेकाः वयाच्वंगु बुद्धजयन्ती थौं शनिवाः देय् न्यंकं थीथी ज्याझ्वःया ग्वसाः ग्वयाः न्यायेकाः च्वंगु दु । एसियाया नगु गौतम बुद्धया जन्म, बुद्धत्व प्राप्ति व महापरिनिर्वाण प्राप्ति बैशाख शुक्ल...

चैत्य धइगु ब्रम्हाण्डया प्रतीक खः । तुयूगु पुस्तगु गोलाकारयुक्त बौद्ध देगःया च्वय्च्वय् झिंस्वंगू चक्कायात तँ तँ यानाः गजू लुइका दयेका तइ । ‘चित्त’ धैगु संस्कृत शब्दं ‘चैत्य’ खँग्व पिहाँ वःगु जुयेमा । व शब्द मननापं सम्बन्ध जूवंगु खः । खःला बाँबाँ...

डा.चुण्डा बज्राचार्य नेवाःतय् हनेगु याना वयाच्वंगु ततःधंगु नखः मध्यय् पाहांचः¥हे छगू नं खः । पाहांचः¥ये नखः नेवाःत सकसिनं हनेगु यायेगु याःसा थ्व नखः विशेष याना यें (दे) च्वंपिं नेवाःतय्सं तःजिक हनेगु चलन दु । यें दुनेया नेवाः तय्नं विशेष यानाः पचलि...

ने.सं. ११३९ चिल्लाथ्व पुन्हीया दिं म्हिगः बिहिवाः येँय् चकं द्यःया जात्रा तःजिक न्यायेकाः क्वचायेकूगु दु । चकं द्यःयात सिंहसार्थबाहुया नामं नं कयातःगु दु । थुगु चकं द्यःया जात्रा येँया थँबहिपाखें न्ह्याकाः वयाच्वंगु येँ देय्या महत्वं जाःगु जात्रा...

– श्रीकृष्ण महर्जन दँय् दसं जब चिल्लाथ्व अष्टमी वइ अबलेनिसें नेवाःतय्सं होलि अर्थात् फागु सुरु जूगु कथं नाली । अले फागु म्हितेगु ज्या याइ । ससुद्यःयाथाय् पुजाआजा वनाः फागुया म्ये हालेगु नापं थवंथवय् न्ह्याइपुकेगु ज्या तकं याइ । अबिर इलाः...

नेवाः तय्सं हनावया च्वंगु नखःचखः मध्येय् छुं छुं नखःचखः बहनिइ वा सन्ध्याकाः इलय् द्यःद्यः पिन्त पुजा यानाः नखः हनेगु याना वयाच्वंगु दु । गथे पाहाँचः ¥हे हनीबलय् सन्ध्याकाःइलय् वा बहनीतिनि लुकुमाद्यः पुजा यानाः भ्वय् नयेगु याइगु खः । चथाः हनीबलय् नं...

प्रकृति पुजा, शैव, वैष्णवी व तान्त्रिक मत स्वानाच्वंगु स्वस्थानी हिन्दु धर्म शास्त्र एवं किम्बदन्ती कथं भगवान विष्णुं स्वयं पार्वतीयात स्वस्थानी मांताया अपसं च्वनेगु विधि ज्ञानोपदेश बियादीगु व स्वयं नारायणं पूर्ण ज्ञान, ब्रत बाखं कथं पार्वती...

सत्यनारायण सायमिश्रीस्वम्भूहाचैत्यया दर्शन व पुजाया झ्वलय् नेपालमण्डलयात नेवाः राष्ट्र नेपाःदे दय्केगु तातुनांमहामञ्जुश्री गुरु गुबले थन विज्यात लेखाजोखा न्यथने मफुसां गुरु व शिष्यया महत्वया खँ कनाः जूगु तथ्य खँ थन न्ह्यथनाच्वना ।सिल्लाथ्व पञ्चमी...