न्ह्यब्वःम्ह ः पशुपतिमान पःमां

श्री गणेद्यःयात ज्वजलपे, श्री सरस्वतीयात ज्वजलपे, श्री स्वस्थानी परमेश्वरीयात ज्वजलपे ।।

थनंलि पर्वराज हिमाल व मेनालानी सहलह ब्याकाः कौलाथ्व पारुकुन्हुं खुसिं फि–पँचा हयाः शुद्धगु न्हूगु भेगतय् तयाः उकिया दथुइ कलश छगः स्वनाः न्हूगु तछ्व नवदुर्गा भवानीया आह्वान यानाः ह्वलाः नःला स्वनाः राक्षसी तामसी, भावना असामाजिक गतिविधि न्हंकाः लोकय् भिं यायेत थःपिंके दुगु मभिंगु दुर्गुन दुराचारी हिंस्रक प्रवृत्ति न्हंकेत परमेश्वरीयात षोडस उपचारं पूजा प्रारम्भ यात । उखे कैलाशय् श्री पार्वती देवीं श्रीश्रीश्री महाद्यःयात “जि आपालं दँ दत थःछेँ मवनागु, अन जितः आह्वान यानाः पूजा न्ह्याकेधुंकल । अथे जूगुलिं थपाले छकः झी सकलें वने” धकाः इनाप यात । कौलाथ्वया अष्टमीकुन्हु महाद्यः, पार्वती, गंगा, गणेश व कुमार भ्वछिं पर्वराज हिमालथाय् थ्यंकः बिज्यात । वसपोलपिं अन अष्टमीकुन्हु थ्यंबलय् पर्वराजं भवानीया पूजा यानाः त्रिशक्ति स्वरुप ज्ञान, शक्ति व वैभव स्वरुप श्री महासरस्वती, श्री महाकाली, श्री महालक्ष्मी लुमंका स्वंगः थापिं स्वनाः मोहनी फयाः सफू, ल्वाभः थःथःगु लजगाः (व्यवसाय) कथंया हलंज्वलं तयाः पूजा यानाः मभिंगु तत्व लोभ, काम, क्रोध, मोह, अहंकार थज्याःगु मभिंगु शत्रु न्हंकेकथं पूजा यानाः पालुमा, तुमा छानाः तुलकापः, श्रृंगार ज्वलं, मधिचधि, सिसाबुसा, समय्बजि पञ्चमकार, पञ्चामृत, पञ्चपक्वान छानाः पूजा यानाच्वंगु पाय्छि इलय् लानाच्वन ।

थथे श्री परमेश्वरपिं बिज्याःगुलिं पर्वराज हिमाल व मेनालानी लय्लय् तायाः वासा लानाः, स्वां वा गायेकाः लसकुस यानाः सिंहासनय् बिज्याकाः पूजा मान्य यात । पर्वराज व मेना लानीया भक्तिभावं प्रसन्न जुयाः पार्वती लय्तायाः श्री महाद्यःया उजं कथं नवदुर्गाया रुप ब्रम्हायणी, माहेश्वरी, कुमारी, लुमधि अजिमा (भद्रकाली), बाराही, इन्द्रायणी, महाकाली, महालक्ष्मी व त्रिपुरा सुन्दरीया रुप दर्शन बियाः आह्वान यात साक्षात्कार यानाः बिज्यात । थ्वकुन्हु बहनी थः कूलछि व महाद्यः पार्वतीया परिवारनापं च्वनाः कथंकथंया नसात्वँसा ताःलाकाः कुलछि भ्वय् नयाः चच्छि कालरात्री हनाः कन्हय् मभिं मज्यूगु भावना अहंकार नाश यायेकथं महानवमी पूजा यानाः दशमीकुन्हु चालं नःलास्वां क्वकयाः विधिकथं पूजा यानाः धौसिन्हः तिकाः नःलास्वां छुकाः, मोहनी सिन्हः तिकाः, क्वखा क्वखायेकाः समय्बजि, मधिचधि, सिसाबुसा, ग्वाः मोपिप्वः छानाः स्तुति यानाः मत बियाः गं, दबदब थानाः शंख पुयाः पूजा भाव यात । थ्वयां लिपा श्री गणेश, कुमार व निदँ, स्वदँ, प्यदँ, न्यादँ, खुदँ, न्हय्दँ, च्यादँ, गुदँ, झिदँया म्ह्य्मचात छसिकथं कुमारी, त्रिपुरा, कल्याणी, रोहिणी, कालिका, चण्डिका, शाम्भवी, दुर्गा व सुभद्रा रुपय् पूजा यात, छायेमाःगु छानाः सिन्हः तिकाः स्वां, जजंका, तुल कापः बाला क्वखायका भागि यात ।

थ्वयां लिपा थःपिन्सं नं सिन्हः तिल, मोहनी सिन्हः तिल, स्वां छुल, तुलबाला क्वखात । कलशया लखं सकसितं हा हा याना अभिषेक यात । थुया लिपा थापिं स्वना तयागुली किगलं पूजा यानाः निपा ल्हाःतं दकले न्हापां दथुइ च्वंगु अनंलिपा देपाय् च्वंगु वया लिपा जवय् च्वंगु थापिं थकालि नकिं ल्यू नकिं ल्यूयांल्यू नकिंयात छसिकथं लःल्हाना बियाः उमिसं कयाः भागि यानाः पुसा उलाः जल भचा काये भाय् यानाः छखे दिकल । थ्वयां लिपा सकसिनं नःला स्वना तयागु भेगःयात छकः भ्वपुया भागियात ।

थुलि विभि यायेधुंकालि अन तया तयागु सफू, कलम, हलंज्वलं कथंछि लःल्हाना बिल । किगलं पूजा यानाः लःल्हाना कयाः भागि यानाः भचा ब्वना छखे छिंक चिकातल । थुकिया लिपा पायः पिकायेगु ज्या थकालि लिसें झ्वछुा न्ह्याकल । पायः पिकायेगुया अर्थ थःपिंके दुगु दुर्गुण, अहंकार, क्रोध, इष्र्या, तृष्णा थज्याःगु मभिंगु तत्व न्हंकेत खः, माला हे वनीगु अवस्थाय् जक शस्त्रअस्त्र शत्रु न्हंकेगु लागिं ल्ह्वनेगु कथं खः । प्यन्हुलिपा चतुर्थि पूजा यानाः मोहनी पूजाया विधान क्वचायेका समिमायात पूजा यात । थज्याःगु पूजा विधान भाव भक्ति जाःगु अतिकं बांलाःगु विधि विधान याःगु खनाः महाद्यः व पार्वती अतिकं लय्ताया पर्वराजा हिमाल व मेनालानी अले पुरवासी जनपिन्त आशीर्वाद बियाः थ्व पूजा विधान गोप्य यानाः मतसे मत्र्येलोकय् प्रचार यायेत उजं बियाः बिज्यात । थ्व मोहनी पूजा विधान याःपिं लोक कल्याण जुयाः थवं थवय् मेल, माया, प्रेम दयाः भिं जुइ, सकलया कल्याण जुइ धकाः कनाः वसपोलपिं श्री महाद्यः, पार्वती, गंगा, गणेश, कुमारपिं पर्वराज हिमाल व मेनालानी लिसे बिदा कयाः कैलाशय् लिहां बिज्यात । थुबले निसें थ्व मोहनी पूजा विधान मत्र्यलोकय् चलन जुयावःगु अले गणेश कुमार व कुमारी भाःपाः चिधीपिं काय्मचा, म्ह्याय्मचापिन्त श्रद्धा भावं पूजा यानावःगु जुल ।

थनंलि छन्हु श्री महाद्यः व पार्वती निम्ह आनन्दं च्वना बिज्याःबलय् महाद्यवं “थ्व संसारय् जिगु चरित्र सुनानं सिइके फइ ला ?” धकाः न्यंबलय् सिइफू धकाः पार्वतीं धाःगु न्यनाः थुमिसं जितः म्हसिइके फइ ला थें छकः स्वये धकाः मृगया रुप कयाः श्लेषमान्तक गुँइ यःयःथे चाःहिला बिज्यात । श्री पार्वतीं नं थःगु भेष त्वःताः मनूया रुप कयाः थः भाःत महाद्यः माले धकाः बिज्यात । श्री गणेश कुमार मत्र्यमण्डलय् वने धकाः श्री महाद्यः पार्वती व गंगा लिसे बिदा फ्वने धकाः बिज्याःबलय् वसपोलपिं मदुगुलिं गन बिज्यात जुइ धकाः ध्यान दृष्टिं स्वया बिज्याःबलय् महाद्यः मृगया रुप कयाः साक्षात् पशुथें म्हिता जूगु खनाः थथ तयातये मजिल धकाः ब्रम्हा, विष्णु व इन्द्र ब्वंके छ्वया महाद्यःयात कैलाशय् बिज्याके माल धकाः उजं दयेकाः बिज्यात ।

ब्रम्हा, विष्णु व इन्द्र उखें थुखें माला जुल । गनं लुइके मफया एसिया महाद्वीपया नेपाः धयागु थासय् उखेंथुखें माला जुल । माला जुजुं बागमती धयागु खुसिया सिथय् यच्चुगु दुरुल्वहंतय् फ्यतुनाः पलेस्वां छफ्वः ज्वनाः फिया महाद्यः दयेकाः व हे खुसिया लः हायेकाः पूजा यानाच्वंम्हेसित खंकाः उपिं स्वम्हस्यां ल्हाः ज्वजलपा बिन्ती यानाः स्तोत्र पाठ याना ‘हे परमेश्वरी भवानी ! छलपोल थ्व संसारया माजु जुया बिज्याःम्ह आदिशक्ति जगत जननी, जिपिं थन वयाया हुनिं छु धाःसा हे प्रभू ! आपालं दँ दत, श्री महाद्यः व छलपोलपिं दर्शन मदु । उकिं थन माःवयागु वसपोल गन बिज्याना च्वन कना बिज्याहुँ ।’ थथे स्वम्हेसिया खँ न्यनाः पार्वती मुसुं न्हिलाः धयाः बिज्यात । “हे ब्रम्हा, विष्णु व इन्द्र श्रीश्रीश्री महाद्यः श्लेषमान्तक गुँया यनकुली (नेऋत्य) पाखेया छगू सरोवर (पुखू) दु, अन ऋष्याश्रम, पाक्व (गुफा), जःखः कथंकथंया सिमा स्वां दुगु अगम्य गुँइ अने कथंया पशुपंछी, चला मृगतय् बथानय् श्री महाद्यवं मृग रुप कयाः लुँयाथें वर्ण, हृष्टपुष्ट चिल्ल जुयाः लक्ष लक्ष चला बथानं लितका तिंतिं न्हुयाः थम्हं थःयात परमेश्वर धकाः ल्वःमंकाः साक्षात् पशु जुयाः घाँय् नया जुइ । हे ब्रम्हा, बिष्णु इन्द्र छःपिन्सं जुक्ति जतन यानाः वसपोलयात कैलाशय् यंकेगु ज्या यानाःबिज्याहुँ । वसपोल विन्ती, स्तुती, न्यनाः चेत दइमुख । उकिं मानवती मयासे बल प्रयोग यानाः चैतन्य दयेकाः बिज्याहुँ” धकाः जुक्ति स्यना जगत माता पार्वती अनं अन्तरध्यान जुयाः कैलाशय् बिज्यात ।

।। श्री स्कन्द कुमारं अगस्त्य मुनियात कनाः बिज्याःगु श्रीश्रीश्री स्वस्थानी परमेश्वरीया पर्वराज हिमालथाय् मोहनीया पूजा पूवंका बिज्याःगु, महाद्यः श्लेषमान्तकया गुँइ चला जुयाः म्हिता बिज्याःगुलिं वसपोलयात चैतन्य दयेकेत ब्रम्हा, विष्णु व इन्द्रयात जुक्ति स्यनाः अन्तरध्यान जुयाः कैलाशय् लिहां बिज्याःगु झिंन्यागूगु अध्याय थुलिं क्वचाल ।।१५।। कथहं...