न्ह्यब्वःम्ह ः पशुपतिमान पःमां

श्री गणेद्यःयात ज्वजलपे, श्री सरस्वतीयात ज्वजलपे, श्री स्वस्थानी परमेश्वरीयात ज्वजलपे ।।

थनंलि पार्वती शुक्ल पक्षया तिमिलाथें कथंछि तःधिकः जुयाः म्हित जुइ सल । पार्वती म्हिता जुइबलय् नं महाद्यः पूजा याना छुं नःसां दकलय् न्हापां महाद्यःयात छाना जक नइगु । पार्वती महाद्यःया हे जक भजन ध्यान याना जुइगु । थथे श्री महाद्यःया भक्ति यायां न्हियान्हिथं तःधिक जुजुं वल । तःधी जुयाः वंलिसे पार्वतीयात विधिकथं इहि यात, बाह्राः तल । पार्वतीं महाद्यः भाःत लाके धयागु तातुना तयाः जक मज्यू थः नं वसपोललिसें ल्वयेक शक्ति मदयेक मगाःगुलिं आपालं धर्मव्रत यानाः जुल । थथे छुछु धर्मव्रत यात धाःसा व्रत च्वना पञ्चामृत छकः जक नयेगु, छन्हु छुं हे मनसे व्रत, निन्हु पालं, निन्हु निराहार, स्वन्हु पालं, स्वन्हु निराहार, छन्हु पालं थथे कष्ट नयाः महाद्यः भाःत लायेमा धकाः आपालं तीर्थ चाहुला, सोमवाः, आमै, चथाः, सिलाचह्रे व्रत च्वना दुःखीििपन्त तातुनाकथं भोजन याका दुःखं तंकेगु जुक्ति स्यना जुल ।

थथे आपालं धर्मव्रत च्वना नं महाद्यः दर्शन मलाःगुलिं सिसाबुसा जक नयाः पञ्चाग्नि (प्यखें मि) च्याका थः दथुइ च्वना मध्यान्ह कालय् निभालय् वंता (पूर्व)पाखे स्वयाः मुलपति थ्याना तःदँ तपस्या यायेधुंकाः काश्यप ऋषियात दक्षिणा बियाः विधि पूवंकल । थ्व व्रतया पुण्य प्रभावं पार्वतीया म्ह न्हापासिबें निर्मल जुयाः सुद्र्यःया जःथें जः थुला ख्वालं चःति वयाः मन्चा तिकिनना बँय् जूवन । थथे तिकि नंगु चःति खुसि उत्पत्ति जुयाः न्ह्यात । थथ न्ह्याःगु खुसी काश्यप ऋषि म्वःल्हुयाः सन्ध्या तर्पण, देव तर्पण, ऋषि तर्पण, पितृ तर्पण यायेधुंकाः पार्वती देवीयात सुवाः बिया लिहाँ बिज्यात ।

हाकनं पार्वतीं मेगु व्रत च्वन । व व्रत गज्याःगु धाःसा लय्लय् पतिकं कथं कथंया दान यात । गथेकि कछलाबलय् म्हः द्वचिना (सिसा), थिंलाबलय् नँ द्वचिना, पोहेलाबलय् जस्ता द्वचिना, सिल्लाबलय् लुँ द्वचिना लुँया सिमाय् हेरा मोति सयेका कल्प सिमाया प्यकुनय् लुँया थलय् घ्यःकस्ती जायका, लुँ, हाम्वः, घ्यःकस्ती दान यात । बछलाबलय् वहः द्वचिना, तछलाबलय् सिजः द्वचिना, दिल्लाबलय् जाकि द्वचिना, गुलांबलय् वा द्वचिना, ञलाबलय् हाम्वः द्वचिना, कौलाबलय् चाकुइ हाम्वः तयाः दयेकातःगु तौला द्वचिना, अनलाबलय् बीबः दान यानाः व्रत क्वचायेकल ।

थुगु व्रत सिधयालिं हाकनं मेगु व्रत च्वना ख्वीप्यंगू लिङ्ग चाहुल — व लिङ्ग छु छु धाःसा श्री पशुपतेश्वर, श्री कुशेश्वर, श्री रुद्र गालेश्वर, श्री भिमेश्वर, श्री भवनेश्वर, श्री कफेश्वर, श्री भस्मेश्वर, श्री कुञ्जेश्वर, श्री किरातेश्वर, श्री फटिकेश्वर, श्री ब्रम्हेश्वर, श्री त्रैलोकेश्वर, श्री विष्णुवेश्वर, श्री उग्रेश्वर, श्री यक्षश्वर, श्री अर्केश्वर, श्री चण्डेश्वर, श्री अग्नेश्वर, श्री कालेश्वर, श्री नैनऋत्येश्वर, श्री वरुणेश्वर, श्री वागेश्वर, श्री पालेश्वर, श्री केदारेश्वर, श्री डोलेश्वर, श्री विश्वेश्वर, श्री गणेश्वर, श्री अष्टेश्वर, श्री कुण्डेश्वर, श्री भद्रायेश्वर, श्री इन्द्रेश्वर, श्री धनेश्वर, श्री विकटेश्वर, श्री रुद्रेश्वर, श्री भालेश्वर, श्री गुप्तेश्वर, श्री तिलेश्वर, श्री चम्पकेश्वर, श्री रामेश्वर, श्री गोपालेश्वर, श्री गौखुरेश्वर, श्री पादुकेश्वर, श्री मणिचुरेश्वर, श्री किलेश्वर, श्री वाल्मीकेश्वर, श्री विमलेश्वर, श्री अनन्तेश्वर, श्री विश्वरुपेश्वर, श्री ज्योतिलिङ्गेश्वर, श्री गोग्रातेश्वर, श्र भृगेश्वर, श्री गोकर्णेश्वर, श्री गुह्येश्वर, श्री जलेश्वर, श्री आशापुरेश्वर, श्री दुग्धेश्वर, श्री सोमेश्वर, श्री महेन्द्रेश्वर, श्री नन्दिकेश्वर, श्री कुम्मेश्वर ।

थथे लिङ्ग चाःहुला धर्म यात । थथे थुगु धर्म सिधयांलि थीथी तीर्थय् चाःहुला आपालं दुःख कष्ट यात, भचा हे च्यूताः मतसे श्री महाद्यः ह्वने तातुना कथं यक्व हे धर्म व्रत याना जुल ।
उखे पर्वराज हिमालय व मेनाया थः म्ह्याय् पार्वति तःधी जुयावंगु व खःथाय् ज्यूथाय् धाःवगुलिं इहिपा यानाः बियाछ्वये भाःपाः भिंगु न्हि, तिथि, नक्षत्र, जोगवार चन्द्रमा राशि स्वयाः साइत थ्वकुन्हु धकाः क्वःछिना छ्वत । इहिपाःया निम्तिं माक्व हलंज्वलं ताःलाका ब्वनेमाःपिं थःथिति, जःलाखःला, स्वीस्वकोटि द्यः, यक्ष, गन्धर्व, अप्सरा, गुरु वृहस्पत्ति ब्वंकेछ्वत । साइतया इलय् लाक लँस्वःवःपिं जन्त सकलें मुना अन थ्यंकः वल । सकसित सम्मानकथं लसकुस याना थाय्थासय् तयाः वृहस्पत्ति विधि विधान न्ह्याका बिज्यात । थथे इहिपाःया निम्तिं सकलें वःगु सिया जया विजया सखीपिन्सं पार्वतीयात बियाः छ्वयेत्यंगु खँ कनाबिल । आः बाघौ लिपा स्वयंवरया निम्तिं कायेके हइन आः समा यायेमाल धकाः धाल । थे सखीपिनि खँ न्यना पार्वती छु याये छु याये जुया हथाय् चाया सखीपिन्त धाल “स्व जि महाद्यः बाहेकं मेपिंलिसे इहिपा यायेमखु ।” आः जि छु याये गथे याये धकाः धन्दा काःगु खना जय विजयापिन्सं अथे हे खःसा थन च्वनाच्वने मजिल, थथें बिज्याहुँ धकाः वंतापाखे ब्यमकुटं पर्वया त्वाफलय सुनां नं खंके मफइगु सुं व वं मदुथाय् अगम्य पाःक्वय् गन सुं दुहां वनेधुंकाः निरञ्जन निराकार श्री महाद्यवं बाहेकं मेपिं सुनानं खंके मफइगु पाक्वय् दुने पार्वतीयात सुचुका तये यंकल । साइतया ई जुयालि स्वयंवरया नितिं पार्वती काःवंबलय् पार्वती गनं लुइके मफया सकभनं माला नं लुइके मफुगुली तसकं  मछाला पार्वतीयाके छकः हे खँ मब्याकुसे खँ क्वःछिनागुलिं पस्ताय् चायाः तसकं लज्जा चायाः गुरु वृहस्पत्तियात तिजक जुक्व खँ बिन्ती यात । पर्वराज हिमालया खँ न्यना आमथे जूसा आः थौं मखुत धकाः सकललिसे साहुति याना लिहां वन ।

उखे अगम्य नांया पाक्वय् दुने पार्वती महाद्यःया मूर्ति दयेका पूजा याना, महाद्यः जक लुमंका ध्यान यानाच्वंन । थज्याःगु इलय् अन श्री महाद्यः प्रत्यक्ष जुयाः पार्वतीयात दर्शन बियाः “पार्वती ! छं छाय् जितः आराधना यानाच्वना ।” धकाः उजं दयेकूगु खनाः पार्वती अजूचाया निपा ल्हाः ज्वजलपा बिन्ती यानाः “जि छलपोलयात भाःत लाके मतंतुना आराधना यानाच्वनागु खः, हे प्राण ! जितः रक्षा यानाः बिज्याहुँ, थौं जितः दर्शन बियाः धन्य यानाः बिज्यात । जितः छेँय् मेथाय् बियाछ्वयेत जन्त वयाः काःवःगुलिं जि थन वया सुला छलपोलयात लुमंका पूजा यानाच्वनागु । हे प्रभू जितः रक्षा यानाः बिज्याहुँ” धकाः मिखां ख्वबि हायेकाः बिन्ती यानाच्वन ।

थज्याःबलय् महाद्यवं पार्वतीयात छकः ब्वाँय् स्वयाः बिज्यात । पार्वतीं मिखा कनाः स्वःबलय् थः न्ह्यःन महाद्यः मदयाच्वंगु खनाः नुगः मछिंका ध्यान दृष्टिं स्वःबलय् किरात रुप कया मत्र्यमण्डलया मृगस्थली धयागु थासय् वनाच्वन धकाः सिइका पार्वती नं महाद्यःयात ब्वाँय् स्वये धकाः किरातीनीरुप कयाः महाद्यःया ल्यूल्यू वन । महाद्यवं थः ल्यूल्यू सुं वयाच्वंगु थें धकाः तायेका लिफः स्वःबलय् यौवनं जाःम्ह मिसा खनाः “छ सु थें ? गन वनेत्यना” धकाः न्यन । थथे न्यंगुलिं “जि किरातीनी खः, छि सु थें ?” धकाः न्यंबलय् जि महाद्यः धकाः उजं दयेकूगु न्यनाः “जि पार्वती जा खः नि, छलपोलं गथे मस्यूगु” धकाः महाद्यःयात स्वचाः चाहिला तुति पालीइ भ्वपुल । उगु थाय् महाद्यः किरात पार्वती किरातीनी जुयाः नापनापं बिज्याःगु थासय् शिवलिङ्ग पलिस्था यानाः किरातेश्वर धकाः ना तयाः बिज्यात ।

अले महाद्यवं पार्वतीयात धया बिज्यात – “पार्वती ! छन्त छिमि मांबौ नं स्वयंवर यानाः जितः मब्यूतले जिं छन्तः कलाः धाये मज्यूनी ।” थथे महाद्यवं धाःगु न्यनाः पार्वतीं पालि भ्वपुना “प्रभू जितः छलपोल बाहेकं मेपिं भाःत मयः । जिं अथे थथे छुं मस्यू जितः थः नालाः बिज्याहुँ ।” पार्वतीया थज्याःगु खँ न्यनाः महाद्यवं धयाः बिज्यात “पार्वती ! छं जितः हे भाःत लाके तातुना दुसा विष्णु (माधव नारायण)या उपदेशकथं या, अले जक जितः लाके फइ” धकाः उजं यानाः अन्तरध्यान जुयाः बिज्यात । पार्वती छगू अठोट यानाः थःगु छेँ लिहां वन । पार्वती लिहां वःगु खनाः वया मांबौ नं “छ गन वनाच्वना छन्तः बियाछ्वयेत गुलि माला जुया ।” थथे थः मांबौया खँ न्यना पार्वतीं बिन्ती यात – “मां ! बाः जितः श्री महाद्यः बाहेकं मेम्ह भाःत मयः ।” थथे पार्वतीया खँ न्यना छंगु आमथे तातुना दुसा छु याये धकाः सम्क च्वन ।

थ्वयां लिपा पार्वती हाकनं अनेक धर्मव्रत, तीर्थव्रत यात्रा यानाः महाद्यःया मूर्ति पूजा याना जुल । महाद्यः ह्वने तातुना याना सुद्र्यःयात न्हि स्वकः अर्घ बिया एकादशी, आइतवाः अपसं च्वना पर्वकाल पतिकं ऋषिपिनत भोजन याका, सा दान, रत्न मणि  माणिक्य दान भिक्षुक, चिमिपिन्त, दुःखीपिन्त माःकथं ग्वाहालि याना आपालं पुराण, बाखं न्यना थाकुकथ धर्मव्रत याना माधव नारायणया आराधना यानाच्वन ।

धर्मव्रतया प्रभावं श्री माधव नारायण (विष्णु) गरुद गयाः ल्हाःतय् शंख, चक्र, गदा व पलेस्वां ज्वनाः दर्शन बियाः बिज्यात । “पार्वती छंगु धर्मव्रत खना जि लय्ताये धुन, छु बरदान काये तातुना दु फ्वँ” धाःगु न्यनाः “प्रभू ! जितः मेगु छुं बर प्रसाद म्वाः, जितः श्री महाद्यः छम्ह भाःत लाकाः बिज्याहुँ ।” थथे पार्वतीया इच्छा न्यना बिष्णुं “छंगु अथे तातुना दुसा श्रृष्टि, स्थिति, संहारकर्ताया नकिं जुयाः बिज्याःम्ह श्रीश्रीश्री स्वस्थानी परमेश्वरीया धर्मव्रत दँ, थुकिया प्रभावं ननानं मनं तातुना पूवनी” धकाः धर्मव्रतया विधि विधान सकतां कनाः बिज्यात । थथे श्रीश्रीश्री स्वस्थानी परमेश्वरीया धर्मव्रतया उपदेश न्यना थःत धन्य तायेका श्री विष्णुयात पूजा मान्य यात । पार्वतीया भक्तिभावं प्रसन्न जुयाः आशिर्वाद बियाः बैकुण्ठय् लिहां बिज्यात ।

।।श्री स्कन्द कुमारं अगस्त्य मुनियात कनाः बिज्यागु श्रीश्रीश्री स्वस्थानी परमेश्वरीया पार्वती श्री महाद्यः भाःत लाकेगु तातुना धर्मव्रत यानाजूगु, पार्वतीलिसें साहुति मयासें इहिपा याना छ्वयेत्यंगुलिं सुलाच्वंवंगु अनहे महाद्यवं दर्शन ब्यूगु, किरातेश्वर पलिस्था याःगु, विष्णुं (माधव नारायणं) पार्वतीयात श्रीश्रीश्री स्वस्थानी परमेश्वरीया धर्मव्रत दनेत उपदेश बियाः बिज्याःगु झिंछगूगु अध्याय थुलिं क्वचाल ।।११।। कथहं...