दीर्घकालीन योजना दयेकाः ग्वाहालि यायेगु मती दु – सिंह
नेपालं पिने च्वनावयाच्वंपिं नेवाःत मेमेगु देसय् थें हे तुं बेलायतय् नं यक्व हे दु । थथे बेलायतय् च्वना वयाच्वंपिं नेवाःत संगठित जुयाः चायेकातःगु छगू संस्थाया नां पासा पुचः गुथि खः । थ्वहे गुथिया न्वकु ओजेश सिंह थौंकन्हय् नेपालय् हे दी । अले विनाशकारी भुखाचं कयाः पीडित जुयाच्वंपिन्त राहत बिइगु यानावयाच्वनादीगु दु । थ्वहे झ्वलय् आजेश सिंहलिसे नेवाः अनलाइन न्यूजया संरक्षक विजयरत्न असंबरेलिसे जूगु खँल्हाबल्हाया छपुलु थथे दु -
थ्व पासा पुचः गबले नीस्वनादिया अले थुकें गज्याःगु ज्या यानावयादिया ?
- थ्व थनिं झिंन्यादँ ति न्ह्यः सन् १९९९ पाखे नीस्वनागु संस्था खः । बेलायतय् च्वना वया च्वनादीपिं नेवाःत छधी छप्पँ जुइगु तातुनाः नीस्वंगु थुगु संस्थाया मू उद्देश्य धइगु देशं पिने च्वनाः देशया तजिलजि व संस्कारयात हना यंकेगु खः । अले थ्वहे झ्वलय् थ्व गुथिपाखें दकलय् न्हापांखुसि यानागु ज्या धइगु सन् २००० य् नेपाल संवतया न्हूदँ हनेगु झ्वलय् तःजिक म्हपुजा यानागु खः । उगु ज्याझ्वलय् झी जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठ मूपाहाँकथं झायादीगु खः । थुकथं दँयदसं म्ह पुजा हनेगु झ्वलय् नेपालं छम्ह हनेबहःम्ह व्यक्तित्वयात मूपाहाँ दयेकेगु याना वयाच्वनागु दु । झी पद्मरत्न दाई नं मूपाहाँ जुया बेलायतय् म्हपुजा हनेत झायादी धुंकल ।
म्ह पुजा हनेगु बाहेक मेगु छु ज्या याना वयाच्वंगु दु थें ?
- म्ह पुजा ला दँयदसंया ज्याझ्वः जुल सा जिमिगु गुथिपाखें जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठया चिनाखं मुना “लण्डन रोज” सफू नं पिथने धुनागु दुसा जिमिसं थौंकन्हे दँयदसं “गुथि” नांयागु छगू दँपौ नं पिकाना वयाच्वनागु दु । थुके नेपालभाषाया नांजाःपिं च्वमिपिसं जिमित थःथःगु अमूल्य च्वसु बियाः ग्वाहालि यानावया च्वनादीगु दु । उकिया नापनापं जिमिसं अन नेवाः भायया क्लास नं कायेगु याना वयाच्वनागु दु । थज्याःगु क्लासय् च्वनिपिसं नेवाः भाय्, तजिलजि व संस्कार सयेका कया वयाच्वंगु दु । थुगुसी जिमिसं बेलायतय् च्वनाच्वंपिं साइटिष्ट, डाक्टर, इञ्जिनियर, बिजनेसम्यान लगायत थीथी लजगाः यानावयाच्वंपिं नेवाःत मुनाः छगू सेमिनार नं याना । थ्व सेमिनारं अन च्वनाच्वंपिं नेवाःत दथुइ म्हसिका कालबिल जूगु मखसे छम्हेसिनं मेम्हेसियागु शीपबारे नं ज्ञां काये खन । थ्व छगू तसकं हे बांलाःगु प्रोग्राम जुयाबिल ।
थौंकन्हे नेपालय् छु यानाच्वना दिया ले ?
- जिपिं नेपालय् वयागु मूतातुना धइगु विनाशकारी भुखाचं कयाः सास्ती नयाच्वंपिन्त राहत बीगु निंतिं खः । थन भुखाय् ब्वल धइगु न्यूज न्यनेवं अन जिमिगु नुगः ख्वल । भाराभारा मिन । थन गुलिसित कन्ट्याक्ट तयेत स्वया, मजू । लास्टय् पद्मरत्न तुलाधर बालिसे कन्ट्याक्ट जुल । वयकलं जिमित नेपालमण्डल राहत अभियानबारे खँ कनादिल । खयतला वसिबें न्हापा हे जिमिसं राहत नेपालय् छ्वया हयेगु कुतः मयानागु मखु । तर ताःलाये मफुत । उकिं जिमिसं थम्हं हे राहत सामग्री ज्वनाः नेपाः वयागु खः । अले राहत इनेज्या नं यानागु खः । आः राहत अभियानलिसे स्वापु दये धुंकाः थ्वहे अभियानपाखें राहत वितरण यायेगु क्वःछिना ।
नेपालमण्ल राहत अभियानलिसे स्वापु दये न्ह्यः गन गन वनाः गज्याःगु राहतया ज्या यानादिया ले ?
- जिपिं सक्वय् वनाः छुं भतिचा खाद्यान्न इना । अनंलि काभ्रेय् वनाः टेण्ट इना । नुवाकोटय् वना टेण्ट इना । नुवाकोटय् जिमिसं सछिगु टेण्ट यंकाःगु । इमिसं ला उलिं मगाः मेगु सच्छिपाः माः धाल । जिपिं ला वाल्ल हे जुल । आः जिपिं थथे वनाः इण्डिभिजुअल्ली रिलिफ याः वने मखुत । नेपालमण्डल राहत अभियानं यानावयाच्वंगु ज्यायात हे ग्वाहालि याये ।
गुकथं ग्वाहालि याना दी ?
- आःयात छुं भतिचा आर्थिक सहयोग याये अले छुं भतिचा वासः ग्वाहालि याये । लिपा माल धाःसा राहत अभियानलिसे जानाः दीर्घकालीन योजना दयेकाः ग्वाहालि यायेगु मति तया च्वनागु दु ।
दीर्घकालीन योजना धइगु गज्याःगु थें ?
- थुगुसी भुखाचं कयाः देशया आपालं सम्पदा नष्ट जुल । उकी मध्ये वल्र्ड हेरिटेजय् लाःगु सम्पदाया पुनर्निर्माणय् ला देशविदेशं ग्वाहालि याइ जुइ झीसं चाहिं चिचीधंगु बहाबही वा द्यःछेँ दःसा अज्याःगु रिनोभेट (जिर्णोद्धार) यायेगुली ग्वाहालि यायेगु मति तया च्वनागु दु । थुकिया निंतिं जिमिसं देश विदेशय् च्वनाच्वंपिं मेमेपिं नेवाःत पाखें नं ग्वाहालि कायेगु योजना दु । नेवाःत धइपिं न्हापांनिसें तजिलजिइ तःमिपिं खः । नेवाःत लक्की हे धायेमाः संसारय् न्ह्याथाय् च्वंसां थःगु न्हाय् धस्वाका वयाच्वंगु दु । थथे न्हाय् धस्वाका वयाच्वंपिं नेवाःतसें नेपाः देयया पुनर्निर्माणया निंतिं ग्वाहालि मयाइगु ला खँ हे मन्त ।
थ्व छिकपिनिगु पासा पुचः गुथिया स्वापु वल्र्ड नेवाः अर्गनाइजेशनलिसे दु ला थें ?
- नेवाः वल्र्ड अर्गनाइजेशनया स्थापनाकालंनिसें जिमिगु स्वापू दु । दकलय् न्हापां पासा पुचः गुथिया हे सक्रियताय् नेवाः वल्र्ड अर्गनाइजेशन लण्डनय् नीस्वनागु खः । उकिं नेवाः वल्र्ड अर्गनाइजेशन नाप जानाः थीथी ज्या यायेगु खँय् जिपिं न्ह्याबलें इच्छुक । येँय् तःभुखाय् लिपा नेवाः वल्र्ड अर्गनाइजेशन पाखें नं नेपाःया निंतिं गुलिफु उलि ग्वाहालि याइ धइगु भलसा जिमिसं कयागु दु ।
(थ्वयां न्ह्यः ओजेश सिंहया लिसः धकाः वःगु धापू द्वनाच्वंगुलिं क्षमा फ्वनाच्वना – सं.)
नेवाः अनलाइन न्यूज गुलिजक स्वयादिया ले ?
- भति भति स्वया । गबलें सर्भर हे कनेक्ट मजुइ यः । तर थज्याःगु अनलाइन मदयेक मगाः । नेवाः अनलाइनया हुनिं हलिमय् न्यंकभनं च्वनाच्वंपिसं नेवाः व नेपाःया गतिविधि बारे याउँक हे जानकारी कयाच्वंगु दु ।