जिं खनाम्ह चक्रमान डंगोल
- रत्नकाजी मन
वि.सं. २०५९ साल फागुनया ला । नारायण परिवार क्लवया नेतृत्वय् डान्स कल्चरल आर्ट सेन्टर, काठमाडौं २०२० व मेमेगु यानाः न्यागू संस्थां मंकाःकथं मेट्रो एफ एम १०६.७ (लिपा ९४.६) मेगाहर्जय् छगू ज्याझ्वः न्ह्याकेगु निंतिं रेडियो उद्घोषणया तालिम बीगु ज्या न्ह्याकूगु । जि उबलय् नच्चा हे तिनि । रेडियोय् ज्या यायेगु इच्छा दुम्ह जितः उगु तालिमय् ब्वति कायेगु ह्वःताः डान्स कल्चरल आर्ट सेन्टरपाखें हे चूलात । जि तालिमय् ब्वति कायेत वना । उगु ज्याझ्वःया उलेज्याय् हे खः जिं दकलय् न्हापां चक्रमान डंगोलयात खनागु । उबलय् वय्कलं छु धयादिल व ला जितः थौं लुममं तर वय्कलं न्ह्याबलें हे जातीय उत्थानया निंतिं बः बियादी ।
लच्छिया रेडियो तालिम धुंकाः जिमिगु मेट्रो एफएमय् भ्वाइस टेष्ट जुल । जिपिं ३० म्ह पासापिं मध्ये १० म्ह पासापिं ‘क’ १० म्ह ‘ख’ व १० म्ह ‘ग’ यानाः मेट्रों रिजल्ट पिहाँ वल । उकी जि नं ‘क’ य् लात । जि न्हापानिसें हे नेपालभाषा ख्यलय् न्ह्यानाच्वनागुलिं व उगु इलय् रेडियोय् ज्या यानाच्वंपिं अप्वः मनूत म्हस्यूगुलिं हे ‘क’ वयेत ताःलाःगु धइगु द्वपं नं जिं पासापिनिपाखें फयेमाल । न्ह्यागु जूसां लिच्वः वयेधुंकल । लिच्वः हिलीगु ला खहे मखुत । थ्व धुंकाः २०६० साल बैशाख १ गते मेट्रो एफ.एम.य् नारायण परिवार क्लव व काठमाडौं २०२० या मंकाः न्ह्यब्वया कथं सांस्कृतिक मण्डल ज्याझ्वः प्रसारण जुल । छवाःयंकं न्ह्याइगु उगु ज्याझ्वलय् जि छम्ह सांस्कृतिक समाचारवाचकलिसें मंगलवाःया ज्याझ्वः न्ह्याकामिकथं दुथ्यात ।
थुगु ज्याझ्वः न्ह्याकेगु निंतिं जिमित समाजसेवी चक्रमान डंगोलजुपाखें यक्व हे हौसला व तिबः बियादी । उगु ज्याझ्वःया निंतिं थीथी स्रोत मालेत विशेषतः वय्कलं यक्व ग्वाहालि यानादिल । स्वयम्सेवाकथं न्ह्याःगु ज्या लिपा जूलिसे ज्याझ्वः न्ह्याकामिपिं लिलिचिच्युं वन । थ्व स्थितिइ २०६१ सालतक थ्यंबलय् जिलिसें न्याम्ह खुम्ह पासापिं जक रेडियो ज्याझ्वलय् ल्यन सा अप्वः हे ज्याझ्वःया भाला नं जितः लाःवल । सांस्कृतिक जात्रापर्व सम्बन्धी रिपोर्टिङनिसें कयाः खँल्हाबल्हाया ज्याझ्वःत तकं जिं न्ह्याका । थ्व इलय् चक्रमान डंगोलजुं गुबलें नं स्रोतया अभाव जुइके मब्यू । स्वनिगःया थीथी थासय् जुइगु जात्रापर्वया विषयलय् कनाः वय्कलं उगु थाय्या सम्बन्धित मनूयात म्हसीका बीगु ज्या यानाबिल । गुकिं यानाः हे जिमिसं येँया दक्षिणी भेग फर्पिङनिसें उत्तरय् सक्व व पश्चिमय् थक्वाःनिसें पूर्वय् ख्वपया तक जात्रापर्वयात रेडियोपाखें प्रसारण यायेगु सौभाग्य चूलात ।
यदि वय्कलं रेडियो ज्याझ्वः न्ह्याका मदीगु खःसा जि छम्ह रेडियो प्रस्तोताकथं न्ह्यःने मवइगु खः । रेडियो ज्याझ्वःया ख्यलय् जक मखु । व धुंकाः नं वय्कलं जितः विशेष ग्वाहालि यानाच्वनादीगु दु ।
जि क्याम्पस ब्वनाच्वनागु इलय् हे पासापिनि पुचःलिसे जानाः तिकिझ्याः पुचः न्ह्याकागु खः । उगु पुचलं नेपालभाषा व साहित्य ख्यलय् ज्या यायेगु तातुनाः दँय्दसं तिकिझ्याः चिनाखँ कासा यायेगु क्वःछिनागु खः । तर नकतिनि एसएलसी पास जुयाः क्याम्पस ब्वनाच्वनापिं जिपिं मस्त । विश्वास याइगु सुनां ? अथेनं सर्टिफिकेट लेभलया निगूगु दँय् जिमिसं न्हापांगु तिकिझ्याः चिनाखँ कासा यानासा अनंलिपा नं छक्वः चिनाखँ कासा याना । तर लिपा न्ह्याके मफुत । दित । थथे दिनाच्वंगु चिनाखँ कासायात हाकनं न्ह्याकेत पासापिनि दथुइ सहलह जुल । उगु इलय् जि रेडियोय् ज्याझ्वः न्ह्याकेज्या याये धुन । अले थुगु ज्या यायेत चक्रमान डंगोललिसे हे सल्लाह याना । वय्कलं थुज्वःगु ज्या यायेमाः धकाः हःपाः बियादिल । उगु इलय् ज्याकू मदुसा एफ.एम. ज्याझ्वःया ज्याकू हे छ्यलेगुतक सुविधा बियाः जिमित ग्वाहालि यानादीगु खः । थुलि जक मखु, न्हापांखुसी कुमाननिया खुल्ला थासय् यानागु थुगु ज्याझ्वः ताःलाकेत साउण्ड व स्टेजया व्यवस्था यायेत तकं वय्कलं खँल्हाना बियाः ग्वाहालि यानादीगु खः ।
रेडियो ज्याझ्वलय् आर्थिक संकटया हुनिं २०६२ या अन्तपाखे वःबलय् जिं नं उगु ज्याझ्वःयात निरन्तरता बी मफुत । इहिपाः धुंकाः आर्थिक भार अप्वइगु स्वाभाविक जुयाच्वन । इहिपाः न्ह्यः ध्यबा मदुसां मपाः तर लिपा ला हनेचने व उगुंथुगुं खर्च यायेत हे ध्यबा माल । थथे जूबलय् म्हो जक ध्यबां ज्या याये मफइगु जुल व जिं ज्याझ्वः त्वःतेगु क्वःछिना । जिं ज्याझ्वः त्वःतुसेंलि व ज्याझ्वः दित । लिपा नारायण परिवार क्लवं थःगु हे रेडियो उपत्यका न्ह्याकल । उगु रेडियोय् थौंतक नं सांस्कृतिक मण्डल ज्याझ्वः न्ह्यानाच्वंगु दनि । तर जिमिसं खस नेपाली भासं न्ह्याकागु ज्याझ्वः थौं नां वहे जूसां नेपालभाषां न्ह्यानाच्वंगु दु । गुगु जिमिगु निंतिं गर्वया हे खँ खः ।
दकलय् लिपा जिगु चक्रमान डंगोललिसेया स्वापु धयागु नारायण परिवार क्लवय् हे पसः तसेंलि जुल । जिं न्हापा महागुथि सहकारीया छेँय् न्ह्याका च्वनागु डेक्सटप व सेक्रेटरियल सर्भिसया ज्या उगु छेँ थुनाः न्हूगु दयेकुुसेंलि उखें थुखें बाय् हिलाः जुयाच्वनेमाःगु बाध्यता वयाच्वंगु । थः गन गन च्वन अन अन ल्ह्यया बलय् ज्या बीपिन्त थाकुल । थुज्वःगु बाध्यतायात कयाः जि व जिमि तिरि सुनिता महर्जन दथुइ सहलह जुसेंलि पसः हे कयाः च्वनेगु निर्णय जुल । अले महागुथि सहकारीपाखें हे त्यासा कयाः पसः तयेगु निर्णय याना । थुकिया निंतिं थाय् माल । धायेवं दंगु व थःत माक्व थाय् दुगु थाय् लुइके थाकु । अले नारायण परिवार क्लवय् हे छकू पसः कवः खालि जुइत्यंगु खँ सीवं उगु पसः कवः कया । क्लवय् हे पसः तसेंलि चक्रमान दाइलिसेया स्वापु झन् हे क्वातुल । वय्कः सुथंनिसें बहनीतक दिपाः मदयेक समाजसेवाया ज्याय् न्ह्यचिला च्वनादी । खतुं वय्कः आर्थिक रुपं तसकं सम्पन्नम्ह मखु तर वय्कः मनया धाःसा थ्व हलिमय् हे दकलय् तःमिम्ह मनू खः । नेपाः देय् थकाय्गु खःसा नेवाःत थाहाँ वयेमाः अले नेवाःत थाहाँ वयेगु खःसा ज्यापुत थाहाँ वयेमाः धयादीम्ह वय्कःया धापु थौं नं उलि हे सान्दर्भिक ताः जितः ।
बाःछि न्ह्यः जक वय्कःलिसें हे सन्तुगः लागाया थीथी स्कूलय् जयकिसान परिवारपाखें शैक्षिक ग्वाहालि लःल्हाःगु ज्याझ्वलय् वना वइगु खः । उबलय् वय्कलं छम्ह नेपाःमिं मेम्ह नेपाःमियात ग्वाहालि यायेगु भावना तल धाःसा देय् याकनं विकास जुइ धकाः तयादीगु धापू तसकं हे सान्दर्भिक व मनन योग्य धापु खः । थौं वय्कः मन्त धइगु खबर न्यना । खतुं संसार अनित्य खः तर बांलाःपिं मनूत थुलि याकनं वनी धइगु मनं मखंगु खँ खः । वनेधुंकूम्ह लिहाँ वइमखुत । वय्कःया आत्माया चीर शान्तिया कामना यासें दुःखं कःपिं छेँजःपिसं नुगः ची फयेमा धकाः बिचाः हायेका ।