नेवा: अनलाइन न्युज | २०७५ बैशाख २७, बिहिबार १३:००:११

कवि केशरी चित्तधर हृदय नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् ज्वःमदुम्ह व्यक्तित्व खः । थःगु जीवंकाःछि वय्कलं नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् थःत पानाः थकूगु दु । नामं हे चित्तधर धायेवं झीगु न्ह्यःने नेपालभाषाया साहित्य न्हाय्कंथें खनेदइ ।
भाजु चित्तधर  ने.सं. १०२६ य् बूगु खःसा ११०२ लय् वय्कः मदुगु खः । नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् जीवन्त साहित्यया संग्रहालय धैथें जुयादीम्ह चित्तधर हृदय  बछलागा एकादसि शुक्रवाः ११२ क्वःगु बुदिं खः ।
वय्कःया लुमन्तिइ ‘नेपालभाषा ऋतुपौ’स ने.सं. ११०४ स पिदंगु ‘चित्तधर हृदय लुमन्ति ल्याः’ दुनेया छब्व ‘कविकेशरी चित्तधर हृदय–वय्कःया जीवन कालय् जूगु घटनाया तिथिमिति’पाखें ल्ह्ययाः न्ह्यब्वयाच्वना ।

कवि केशरी चित्तधर ‘हृदय’ जीवन–कालय् जूगु घटनाया तिथि

पुरा नां – चित्तधर तुलाधर

साहित्यिक नां – बुद्धोपासक चित्रधर, ‘हृदय’ व चित्तधर ‘हृदय’ ।

जन्म – ने सं  १०२६ बछलागा ११, शुक्रवाः, उगु कथं बि सं  १९६३ जेष्ठ ५ गते ।

अबु – साहु द्रव्यधर तुलाधर ।

मां – मय्जु ज्ञानलक्ष्मी तुलाधर ।

शिक्षा – छेँय् निजी अध्ययन ।

शिक्षण – कन्या मन्दिर हाई स्कूल, नेपाली शिक्षा परिषद्, भक्त विद्याश्रम हाई स्कूल बुढांखेल ।

लजगाः – व्यापार  ९१०५२–१०६८०

इहिपा – साहु भाजुरत्न कंसाकार व मय्जु ज्ञानमाया कंसाकारया म्ह्याय् मय्जु ज्ञानप्रभालिसे १०३९ स ।

न्हापांगु रचना – बुद्धोपासकया पापदेशना, बुद्ध धर्म बु।सं। २४७० स ।

न्हापांगु सफू – पद्य निकुञ्ज १०५३ स ।

पर्वय् लाःगु – बि सं  १९८६ स लाइब्रेरी पर्वय्  व बि सं  १९८७ स आडम्बर मत पर्वय् ।

जेल यात्रा – १९९७ सालया राजनीतिक पर्वय् ने।सं। १०६१ निसें १०६५ तक ।

सेवा – नेपालभाषा परिषद्या छम्ह मूलम्ह संस्थापक सदस्य । उगु परिषद्या अध्यक्ष ९१०७५–१०८००, मन्त्री ९१०८०–१०९५०, उपाध्यक्ष ९१०९५–१०९९०, संरक्षक ९१०९९–११०२० । धर्मोदय सभाया उपाध्यक्ष । श्री ५ त्रिभुवन स्मारक समितिया उपाध्यक्ष । नेपाल चीन सांस्कृतिक परिषद्या उपाध्यक्ष । ‘झी’ लय् पौया संरक्षक । कलकत्ता नेपालभाषा साहित्य गोष्ठीया संस्थापक ।

विदेश भ्रमण – नेपाली सांस्कृतिक मण्डलया उपनेता जुयाः बि।सं। २०१३ स चीन भ्रमण । बर्मा व भारतया थीथी थासय् भ्रमण ।

दान–दातव्य – १०६८ स आनन्द पुस्तकालय, आनन्दकुटीयात सफू ८० गू । १०७३ स ‘नेपाल’ लय् पौ व परिषद्यात सुनाविर्ता बुँ मियाः बियादीगु १००१ तका । १०९० स स्वयम्भू विकास मण्डलयात लुँद्यः, पौभाः, ल्हातं च्वयाः सफू व मेमेगु नं कलावस्तु ६९ ता । १०९१ स परिषद्यात स्ववासी छेँया मातं तलाया ३ कू क्वथा, मुद्रित व हस्तलिखित सफू, तसबीर व कलावस्तु आदि जम्मा ७८ ता । १०९६ स स्वयम्भू विकास मण्डलयात थमं च्वयागु चित्र व पौभाः, तसबीर व मेमेगु वस्तु जम्मा ५८ ता । ११०२ स नेपालभाषा मंकाः खलःयात बिज्यासः ल्यूनेयागु १० आना जग्गा । ११०२ स स्वयम्भू विकास मण्डलायात १००१ तका ।

कृति – प्रकाशित सफू ३३, अंग्रेजी भां हिलागु सफू २, चाःचू च्वसू १११, नेपाली रचना ४, हिन्दी रचना २ । अप्रकाशित ः सफू ७, चाःचु च्वसू १०१, हिन्दी रचना १३ ।

कलाकृति – देव–देवी व थाय्या चित्रत ।

पत्रकारिता – ‘नेपाल’ ऋतुपौया छम्ह सम्पादक ९१०७२–१०७५० ।

रचना अनुवादित जूगु भाय् – नेपाली, हिन्दी, अंग्रेजी, उर्दू, चिनियाँ ।

विभूषण – श्री ५ महेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव, शुभ–राज्याभिषेक पदक, २०१३ । श्री ५ वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव, शुभ–राज्याभिषेक पदक, २०३१ ।

उपाधि – श्री ५ महेन्द्रपाखें ‘कविकेशरी’ बि सं २०१३ स । च्वसापासापाखें ‘साहित्य शिरोमणि’ ने सं १०७६ स ।

बुदिं हंगु – च्वसापासापाखें १०७५ स बासः दँ बुदिं । पल्पसा साहित्य ख्यःपाखें १०९७ स ७० दँ बुदिं ।

वियोग – १०५० स मां ज्ञानलक्ष्मी, १०६८ स बौ द्रव्यधर व १०८० स जहान मय्जु ज्ञानप्रभालिसे ।

पक्षघात – १०९१ स कन्या मन्दिर हाई स्कूलय् प्रधानाध्यापक केदारनाथ न्यौपानेया शोक सभाय् न्वःवाना च्वच्वं  आकाचालिं गाःगु ।

मृत्यु –  ११०२ तछलागा ३, उगु कथं बि सं २०३९ ज्येष्ठ २६ गते ।