nepal investment baink

भ्वासि

लक्षमणराज वशिं
नेवाःतय् दथ्वी छम्हसिनं मेम्हसित कुंखिनेगु खँग्वः खः ‘भ्वासि’ । भ्वासिया किपा थाय् व मनूपतिं पाःगु खनी । बांलाक ध्वाथीकेया लागि भ्वासि किपा ब्वयेगु झ्वलय् दकलय् न्हापां छपाः किपा स्वयादिसँ – ‘सिद्धिमान बडाकाजिया म्ह्याय्या न्हाय्पं निखे निप्mवः धुंग्रि । न्ययेकयाः भ्वय् वःम्ह सिलाचा धौबंजाःया कलातं तियावःगु तिसां स्वक्वसिया मिखा हे तिरिमिरि धाः । ‘दुम्हसिबय् मदुम्ह झःझः धाः ।’ हकमाया ध्वंमा भुतुभुतु हाहां छेँय् थहां वन ।
खः, दुम्हेसित स्वयाः मदुम्हेसित भ्वासि धकाः कुंखिनेगु याः । दुम्हेसिनं न्ह्याथें पुनेज्यू । तीज्यू । उमित भ्वासि धाःगु न्यनेमदु । दुम्हेसिया न्ह्यागुं तपाः ख्वालं त्वपू । म्ह छम्हं लु“या तिसा, छ्यं छगलं लुँस्वां, न्यापु सिखलं त्वपूसां – ‘दत तिल’ । सुयां कपाः स्यायेम्वाः । ती मदुगु तिसा नयेमदुगु नसा छु यायेत ?’ अःखः दुम्हेसिगु पं लिनाः म्वाय्लिं पुयाक्यनी ।
दँ नं दँ छेँखा पतिकं, त्वाःत्वालय् बय्बय् जूगु छगू मेगु भ्वासि ख्वाःपाःनं स्वयादिसँ – ‘कतांमरितय्गु इहिपाः जूगु मखंसां न्यनातःगु दयेमाः । असं व भिंद्यःत्वाःया साहुया म्ह्याय्मचाया कतांमरियात देय् लमि पूर्णमानयात छ्वयाः असं त्वाःया साहुया म्ह्याय्या थ्याकुमचा कतांमरिया लागि भौमचा ल्हाके छ्वत । भौमचा ज्वीम्हसिगु जातःया नकल व जिचाभाजु ज्वीम्हेसिगु स्वंगू पुस्ताया धलः कालबिल जुल । सकतां पाय्छि जुइवं मिजंया पाजु, जिचापाजु, जिलालं लिसें स्याःन्याःपिं साक्षीतयाः भौमचा कायेगु क्वःजित । नापं ग्वय् लाखा बीगु, स“ प्याकेगु ख्वाः स्वकेगु न्हि नं क्वःछित । दिनिदिनि बाछाइ बाजं थाकाः द्वलंद्वः मनूत मुनाः कतांमरि भौमचा काःवःपिनित मसला प्वः ग्वाः लःल्हानाः लसकुस यात । असंत्वाःया साहु नं छय् मय्जु कतांमरियात लुकुंछिनाः हिकुहिकु लनाः दुली तल । भिंद्यः त्वाःया साहु नं तास तिनखाः दूफांगां फयेकाः छय् भौमचा नाला काल । स्वक्व ख“क्व सफा । थ्व नं इहिपाः । छेँय् च्वंपिं की कोतसें नापं मसीक मखंक म्ह्याय्मचा पितबियाः क्वचाःगु नं इहिपाः । ‘साहुपिं दुथें नुगः नं चकं । कतांमरि छय्यात मोटर, छे“सं, बु“ क्वसः । जिमि त्वाःयापिं साहुत जुलं कवय् । मुस्या छगलय् गुकः वांन्याइपिं’ । पुनमायां ततां असं व भिंद्यः त्वाःया साहुपिंत च्वछायाः उमिगु त्वाःया न्हासय् खिपलाः हुल । तपाः ख्वालं नवःगु खि तप्वी फु । दुम्हसिनं न्ह्यागु याःसां भाय्खा । मदुम्हिसिनं सिन्हः छपता जक त्यूसां भ्वासि । मदुम्हेसिनं कय्कुंगु लं चकंकाः फीमज्यू । ध्याचः कीगु लाकां हुयाः न्ह्याये मज्यू । मखुसा भ्वासि गालय् छ्वावाइ ।
आः कयः मय्जु पाखे छकः मिखा ब्वये । कयः मय्जुया भाःतपिनि छेँ मखं बहालं नं दुने ध्याकुंचाय् । थःछेँ खिचापुखू । कयः मय्जु चछि भाःतयाथाय् न्हिछि थःछेँ य् । न्हिनय् हे पचिपचि यानाः चःबी वनेमाःगुलिं मय्जु कौला हे मयासे काचाकिचिं समां यानाः थःछेँ य् वनी । मखं बहालं न्यासिवयाः वंगलय् ट्याक्सी च्वनाः खिचापुखू थःछेँ ् वनी । कयः मय्जुया अबु मालया हाकिम । कयः मय्जुया भाःत वया ससः अबुयागु अड्डाय् विचारी । वया भाःतयागु बःचाधंगु जागिरं कयः मय्जुयात न्हिंन्हिं मोटरं थःछेँ य् तय्के छ्वयेमफु । उमिगु छेँ य्निसें कलाःयात थःछेँ य् थ्यंक न्यासिका छ्वयेत ससः अबुयागु इज्जतयात मल्वः । बाःतय् नं ल्वय्क पित्तय् नं ल्वय्क कयः मय्जु भाःतयागु जागिरयात ल्वयेक मखं बहालं वंगः तक न्यासिवनी । थःछेँ यागु न्हाय् तयेत वंगलं खिचापुखू थ्यंक ट्याक्सी च्वनावनी ।
मरु दबुली ग्वारामरि मियाच्वनीम्ह शिवलालयात सकसिनं म्हस्यू । न्ह्याब्लें निखे निपा म्हिचादुगु सालुगु कमिजया छपाः म्हिचाय् चानचुन धिवा मेगु म्हिचाय् तापाकंनिसें खनेदयेक द्वःछि वंगु छपाः नोटया तःलय् ख्वातुगु भ्वं तिका तै । ग्वारामरि न्यावःपिंसं ताय्क तर वयात धाः थुयात धाःमदयेक भुतुभुतु हाली ‘‘द्वःछि मछि वंगु नोट छाय् पिकायेमाःगु ? मनू क्वह्यन कि दां साल्वी । सरकार प्mवगिं जुलकि नोटं झ्यात्वी । द्वःछि वंगु थ्व हे झ्यातुगु नोटं, लछिइ छपाः कमिज भ्वाथः यानाबी । जिं कमिजया कापः न्याःजूगु खनाः व हलखोरी मारवाडी हे अजू चाः । ‘‘म्व“द्व“ मखंमय्सिनं जाकि द्व“ म्हगसय् म्हनी थें शिबलालया वहे मुलु, व हे सुका ।
रामनर्सिं अमात्यजुं ध्वदुक पतिकं जिके न्यनी – ‘काय् छु ब्वनाच्वन ।’ एस.एल.सी. सिधय्काः झिंछगू तगिमय् ब्वनाच्वन धकाः तःकः धाये धुन । वय्कःया ल्वःमंगु खः वाय् जिगु ख“ ध्वामथ्वीगु खः । ख जा वय्कलं च्यूताः तयेमाःगु मखु । वय्कलं जितः क्वातुक धयादिल – ‘नेपालय् ब्वंकाः तालय् हनी मखु । थनया माष्टरतसें जिं ल्हाय्सक्वति हे अंग्रेजी भाय् ल्हायेमसः । थुजःपिं जाग्वारा प्रोफेसरतसें छु स्यनी ? जिमि काय् अमेरिकायागु छु धाःगु कलेजय् ब्वनाच्वन । वं अंग्रेजी भाय् ल्हाइबलय् वया प्रोफेसरत हे वातां । बरु वं अंग्रेजी भाषं खँ ल्हाइगु जिं थू । स्वयादिसँ धिबायागु ख्वाः स्वयादीमते । धिबा धयागु ल्हाःया चःति ला खः । थ्व हे ल्हाःतं लखंलख फुके धुन । अप्वः मखु लय् झिद्वः डलर दःसा गाः । झिद्वः दांयागु छु खँ ? झीतला काय् माःगु दु ।” द्वः चाःचू सः भाराभुरुम्ह रामनर्सिं अमात्य स्वंगः प्वलाः गुंगः फुसुलुम्ह । म्हुतुसि स्वयाः वा पिहां वःम्ह । रियादय् उँट ज्वाः वय्कःया काय् भाजुं ल्हाइगु अंग्रेजी प्रोफेसरतसें गथे थ्वी ?
रिमिटान्स ज्याकुथि थौंकन्हे भ्वासि ब्वयेगु थाय् । न्यागःसिं कुलामां छगू ‘मनि चेञ्जर’ अफिस न्ह्यःने दनाच्वनागु जिं तःकः मछि खना । भ्वासिइ नांजाःम्ह कुलमान ध्वदुइ धकाः जि छखे चिलावने । मखं पहः यानाः वनाच्वनाम्ह जितः वं सःतल । मता पहः याना वना । वं जिगु ल“ हतिक पनाःधाल  – ‘अपाय्चकं सःतां हे मताःगु गुजःगु छिगु न्हाय्पं ? न्हाय्पं अंगलय् तिकाः पिहां झायागु लाकि छु ?’’ जि वधाये थ्वधाये मन्त । जिं थुलि हे धाये फत – ‘छि थन छाय् ले ? वं मालागु न्ह्सः लूथें वं ताःहाकः झसुकाः तल – ‘थौंकन्हय् मनूत ख्वंमोह । सुयात पत्याः यायेगु ? न्ह्याब्ले वःसां धिबा मथ्यंनि धाइ । वाचुचां अष्ट्रेलियां बहन्हिइ जुलकि फोन याइ । मोहनी नखः नेपालय् हनेगु । छे“य् बांलाक सुचुकुचु यानाति । उखें वाबुचां धिबा छ्वया हये धुन धाइ, थुखे मथ्यःनि धाइ । थथे जुइ धकाः जिं छे“य् झिगु लख दां गुबलें खालि मयाना । मनूतय् छु भाः ?’ छि काय् अष्ट्रेलियाय् छु थासय् ? छ्यं वास्यावास्या चासुया वल । गुवय्तं जाय्काः थाय्यागु नां कन चत्गां”
कुलमानचा ज्यापुलिसे बायाः प्यपलाः वनेमलावं न्यांनासिं हेराकाजिचा नापलात । भाताभातां वनाच्वनाम्ह जिं छु न्यनेकने यायेम्वायेकं ल्व“हितिं लः हाय्थें वं खँ प्वल “काजिपिनि इज्जत नं झीगु इज्जत । ग्वाराचित पसः पिवाः तयाःवया । वं धाःगु इलय् मवनकि थःगु हे न्हाय् भुई । जावा न्यय्द्वः दां कायेत न्याद्वः वंगु लाकां ज्येकेमाःगु । दछि दत । न सांवा न ब्याज । धिबा बियादी म्वाःल नं धायेधुन । जावा न्ययेद्वः दामय् गुलि हालाच्वने । व दामं न जा तरेजू नं क्ये“ तरे जू । छुयाय् काजिपिनिगु इज्जत झीगु हे इज्जत ।” काक्व पच । लाक्व चतम्ह कुमांयागु पहः मस्यूपिं सुं मदु । काजिया च्यः कुमा नं काजियागु इज्जतयात दुवातय् वायेहल ।
द्व“चा लाखेय्या कलाः न्हासिकुतिसां हिसि दु । ल्वं हितिइ लः काः वइम्ह वया कलाः भौमचा लसकुस यायेत वःम्ह थकालि नकिं थें गःपतय् लु“या सिखः, न्हाय्पनय हिरायागु टप । ल्हाःतिइ लु“यागु हे चुरा । पतिं जायेक अंगू । छता छता तिसा हितिम्वः द्यःने तयाः क्वलं बुयाच्वनी । लः काः वःपिं सकलें वनेवं तिनि वया सनां क्वचाइ । द्व“चा लाखेय्या प्यनय् कय्ता थासय् मलाःसां वया कलाः न्ह्याब्लें झःझः धाः ।
जुजुमान धाख्वाः हाय्म्वः पाहा“ । भ्वय् न्याःथाय् जक मखु म्ह्याय्मचायागु ख्वाः स्वः वनेथाय् नं ब्वनेम्वाः । ‘म्ह्याय्मचायागु सितिकं नयेमत्यः ।’ भ्वये नयागु पलेसा पुलेत व ख्वाः स्वःवनी । ख्वाःस्वके छ्वःगु ज्वलं सकतां म्ह्याय्मचाया न्ह्यःने ब्वज्या धुनेवं अबुम्हं म्ह्याय्यात सिन्हः तिकाः वसः लःल्हायेगु ज्या नं क्वचाइ ख्वाः स्वःवःपिं म्ह्याय्मचायात धिबा लःल्हायेत झ्वःछुल । जुजुमान दकसिबय् ल्यूने दनाः न्ह्यःने च्वंपिनितच्वेका च्वनी । “भचा याकनं यानादिस“ । मेथाय् स्वथाय् ख्वाः स्वःवने मानि । म्ह्याय्मचायात पाय्मोह बीत नुगः स्यानादीमते, काजि । थःगु हे थल खः न्ह्याक्व प्वंकूसां थलं थःथाय् हे स्वइगु खः ।” कुलमां धाख्वाःया पाः । म्हिचां छपाः चेक पिकयाः क्यने थें पंखां गाल । छम्हेसिनं प्वाक्क धाये लाकल “छि दापा जू थें च्वं । थन चेक हिलेगु बैंक मखु ।” “मखु छिं । जिनं छि थें हे म्ह्याय्मचायागु ख्वाः स्वः वयाम्ह । उपाय्जिम्ह दानवीर साहुजिया म्ह्याय्यात छिं जिं गुलिबियां चाः ? चेक लःल्हानाब्यूसा माःसा धिबा लिकाइ, म्वाःसा ल्यंका तइ ।” मनू फय्गं थें चेक ख्वं ।
जुजुमानया त्वालय् च्वंम्ह हरिभक्त खुसः नापलाक्व पतिकं जितः लुमंका बीथें धाइ – ‘मझाइ खं ला ? मजीमगाःपिं पाहां जक ब्वनागु । तःधीम्ह काय्याम्ह थ्याकुमचा बाःराः पिकायेगु । इज्जतयात ल्वयेके हे
माल ? मखुला छिं ? तःम्ह मसःता । चाचू च्याद्वःति जक पाहां । छुयाये म्हस्यूपिं म्हमस्यूपिं सकलसिनं हरिभक्त भाजु मदुगु भ्वय् चिमदुथें न्यालु धाइ । मवंसा तःधं जुल धाइ । वने धाःसा गन निं वने ? न्हिं प्यथाय् न्याथाय् ख्वाः जक क्यं जुजुं स्वयादिसँ थ्व बिलायत कापःया कोटय् उन हे मदय् धुंकल । सकसिनं म्हसीगु नं मज्यू खनी । जुजुया याकः काय्या भ्वजय् बांलाक स्वयाब्यु धकाः लानी लाय्कुली वंकपतिकं हाली । छुयाय् झन भ्वय्कुन्हु हे स्येखं चायाः पिहां वनेमफु । ल्वःमनी खंला ।’ हरिभक्तया छय्यागु बाराः भ्वय् वनेत छेँय् बेलि बुकाः वंसा जक, मखुसा द्यांलानाः द्यनेमाली ।
जितलाल मधिकःमिया जिमि पाजुपिनिगु छेँय् न्ह्यःनेसं चिकीचाकूगु मरि पसः । वयागु पसलय् नःवइपिं भल्यात । गाः वैपिंनिगु ल्याःस्वयाः गाछि जक मरि छुइ । न्हाये धुंकूगु छुचुंलय् लःतयाः छ्वालुकी । सुथय् मरि पसःसां न्हिनय् चतांमरि पसः । छन्हु जि पाजुया छे“य् पिहां वयागु व छेँय् वनेत वःम्ह चुकय्सं नापलात । साप लिमलाः थें च्वं । गन वना वइगु ? ‘‘भिंपिं खिचा लहिनाः बं पुलाच्वने माल । छेँय् दुगु मरिं प्वाःथनां जक मगाः व खिचायात खसियागु ह्याकुला माः । प्यन्हु द्यांलाइ खसियागु ला मदय्क ज्यःनां बेलि याइमखु । सुं वःसा खाता तःलय् सुलीपिं खिचा लहिनाः छुयाये ? लछिइ द्वःछिं मयाक खिचायात ला माः । व ब्राउनचा छम्ह दुगुलिं चछिं छन्ह्यः यानाः द्यनेदु । व खनां पतित नापं कोथाय् वये ग्याः । झूल तयेम्वाः । व खनाः सकलें मुसुपाल । सेफ छगलं चायेकाः द्यंसां खुयायंकी धकाः ग्यायेम्वाः ।
बुद्धिलालं जि खनाः खुत्यांकाःगु खः बाय् धाथें तुतिं बांलाक च्वी मफुगु खः सीकेत जिं धया – ‘धिबां तुति क्वच्यूगुलाकि युरिक आसिदं ? ‘मखु काजि वःयागु हुकाय् च्वंगु लः बजां त्वने सिधयेवं हिलेगु । बजांया कुं स्वयाः  हुकायागु लः मनी । छे“य् ज्याय् तयातैम्ह बैंकय् दां तयेके छ्वयागु लिमथ्यं । लः महीकं बजां त्वने ल्वी मखाः । लः हिलेत दनागु ज“ सरक्क वन । बुद्धिलालं सःतेवं न्ह्याथें जाःपिं डाक्टर बैद्यःत छे“ंय् वइ । निक्ति ल्वय्या लागि छाय् डाक्टर सःते धकाः रामजनम हजाम सःता वयागु । मचाबलय् मां नं घ्यलं म्हय् बुकाः दुरुं सिलाबी । थ्व सरक्क वंथाय् घ्यलं थाकेबी । छकः निकः थाका स्वयांनं क्वमलाःसां बैंकक वने माली ।’’ बुद्धिलाल बैंकक वने धाःगु खिचा कासी वनेथें मखा जुइ ?
इमू, घुति, चौथि, खुवा ज्वनावःम्ह चिरिमाया काकी त्यानुयाः फलेचाय् झासुलनाच्वन । फलेचा च्वसंच्वंगु छे“या झ्यालं तुयू तताःजुं सःताच्वन । ‘थौं भचा लिमलाः भमचा † ब्यंकेगु ज्या क्वचालकि वये । ‘म्ह्याय् मदु । भौ मदु । सुया मचाबू ब्यंकेगु ?’ तुयू तताःजुं कुला स्वल । छे“य् च्वंम्ह झ्यापुचां मचा थ्वल । प्यम्हं म्ह्याय् । मनूतय् जक मखु खिचातय् नं काय्मचा थिके । चाकु वासः दयेकाः मनकलकि मचातय्त  मांया दुरु गाइ मखु । बरु प्यनय् हुइत इचा कापः दुसा बियादिस“ ।”
कान्छिचा साप पहःसः । व मस्र्यालिसे पय्नं वने न्ह्यः खनी थें सुला जुइ । वं भागियात धकाः म्वाःम्वाकं स्वर्गय् वनेदइगु मखु । थःस्वयाः थकालि तःधंपिंत हनाबना मयाःसा बरु व जोगिनी नर्कय् लाइमखु । द्यइके वनेत वनाम्ह तापाकंनिसें जितः स्वयाः कान्छिचा न्हिलाः अन्याः वल । थ्व छु अजूचायापुगु ? ‘छाय् थौं सुथंनिसें गन वनावइगु ? ‘ज्यां लिमलानाः छे“य् नं पिहां वनेमफु । वय्कःया पासापिं अड्डाया हाकिमत, साहुत दिपाः मदयेकं वयाच्वनी । वःपिन्त वयेमते धाये मज्यू । पाहा“ वःपिनित ख्ये“य्वः तयाःसां तुचा याके हे माल । छुयाये बजे, तःधंपिं मनूत कलाः ज्वी थाकु । भालुयागु लुसि थें प्यम्ह मनूया न्ह्यःने लुसि ब्वयेहे मछालापु । नौंनी तताःजुयात धयाः लुसि ध्यंकाः तुती अलः तयाः वयागु । नौनी तताःजु बिहाःजुसांनिसें नानियागु ख्वाः स्वये आपुल धकाः हाल ।” पर्सि थकयाः तुति पुली थ्यंक हयाः पतिनय् हिरायागु अंगू हिनातःगु क्यन ।
नेवाःत भ्वासिगु ख“ स्वचा गुन्हु ल्हाःसां फुइमखु । तर थौंकन्हय् फाःम्हसिकें खंःम्ह मछालीगु ई । भ्वासि खँग्वः हे तनावन । स्वसः व ख्वी न्यान्हु पस्ताः भ्वय् न्याःपिं थें झःझः धायेका ज्वीगु इलय् फुकं भ्वासि । न्ह्यःने मखंकं सु मिसा सु मिजं सीके थाकु । न्ह्यःने स्वःसा म्ह चकंछि जक तपूगु क्वछ्वीवं ल्यूने दश अवतार क्यनीगु लं, त्यपचा दुहां वं याक्वया.सःपिहां वः पिलाक्व उलाः क्यनी । माकः छ्यं । सुथय् ग्यानापु बहनी ययापु । भाजु मय्जु निम्हं महांकाल प्याख“नय् वैपिं ख्याः व कवंचात छम्ह कन्नाचायापु । मेम्ह घचायापु ।