छि स्येखँ चायाच्वंगु दु ला ? हङकङ फ्लू वयाच्वंगु दु, सावधान !
नेवा: अनलाइन न्युज | २०७६ पौष ८, मंगलबार १२:४९:२४
ख्वाउँगु व चिकुगु मौसमलिसें स्येखँ (रुघाखोकी)या ल्वगिपिं अप्वयाः वयाच्वंगु दु । स्येखँयात सामान्य कथं कयाः वासः मयात धाःसा स्वाइन फ्लूथें जाःगु घातक ल्वय् खनेदूगु चिकित्सकपिन्सं धाःगु दु । छुं दँ थुखे चिकूगु व ख्वाउँगु मौसमय् थुज्वःगु हे प्रकृतिया ल्वय् खनेदयाः वयाच्वंगु दु ।
येँया टेकुया शुक्रराज ट्रपिकल व सरुवा रोग केन्द्रया डा. शेरबहादुर पुनं चिकुगु व ख्वाउँगु मौसमय् खनेदइगु ज्वरो व स्येखँ मौसमी फ्लू जक मजुइगु धाःगु दु । चिकुलां कडा ज्वरो व मद्दिक्क स्येखँ चाल धाःसा स्वाइन फ्लु वा हङकङ फ्लु जुइफूगु आशंका दु । वं धाःगु दु, ‘थ्व चिकुलाया मौसमय् मद्दिक्क ज्वरो व स्येखँ चाःसा मौसमी फ्लु जक जुइमखु ।’
डा. पुनया कथं विशेषयानाः चिकुलाया मौसमय् स्वाइन फ्लू व हङकङ फ्लुया प्रकोप ब्वलनाच्वंगु दु । नेपालय् नं थुकिया आशंका याःगुलिं सजग जुइगु आग्रह याःगु दु । आःतक स्वाइन फ्लु व हङकङ फ्लुया ल्वगि धाःसा अस्पताल मथ्यंगु डा. पुनं धाःगु दु । डा. पुनं धाःगु दु, ‘ज्वरो व स्येखँ मद्दिक्क चाल धाःसा विशेषयानाः मचात, बुराबुरी व दीर्घल्वय् दुपिं सजग जुइमाः ।’
डा. पुनया कथं गुबलें स्वाइन फ्लु, हङकङ फ्लु, अथेहे गुबलें बर्ड फ्लु धकाः धाइगु ल्वय् हे फ्लु खः । ‘फ्लु’ इन्फ्लुएन्जा भाइरसयात चीहाकं छ्यलीगु खँग्वः खः । थ्व ए बी सी व डी यानाः प्यंगू कथंया जुइ ।
इन्फ्लुएन्जा डी खासयानाः सा–म्येय् जनवारतय्के जक सीमित खनेदूगु दुसा सी अतिकं सामान्य जुइगु व महामारीया रुप काइमखु धैगु मान्यताय् लानाच्वंगु दु । तर ए व बी धाःसा सकतां फ्लुया सिजनय् खनेदइगु जुयाच्वंगु दु । अमेरिकाय् थुकिया सक्रियता डिसेम्बरनिसें मार्चतक जुइगु जुयाच्वंगु दु ।
स्वाइन फ्लुया लक्षणत :
- उच्च ज्वरो वइगु
- मुसु वइगु
- ककु स्याइगु
- मचातय्त वाकवाकी वइगु बान्ता जुइगु
- प्वाः न्याइगु
- झाडाबान्ता जुइगु
- त्यानु चाइगु
- नयेपित्या मजुइगु
स्वाइन फ्लुपाखें गुकथं बचेजुइगु :
- साबुं व लखं तःक्वःमछि ल्हाः सिलेगु
- संक्रमित मनूपाखें तापाक्क च्वनेगु
- मुसु तयेबलय्, हाच्छिउँ यायेबलय् रुमालं म्हतुप्वाः तिइगु
- ल्वगियात तापाक्क हे तयेगु
घरेलु वासः यायेगु विधि :
- क्वाःगु लःया बाफ कायेगु, चि व लखं म्हतु कुल्ला यायेगु
- साविकसिबें अप्वः पोसिलो व झोल दूगु नसाज्वलं नयेगु
- दुरु त्वंम्ह मचायत साविकसिबें अप्वः दुरु त्वंकेगु
- ल्वगियात ब्यागलं कोथाय् तयेगु
गुथकं सरेजुइ स्वाइन फ्लु ?
- मनूत मुनीगु थासय् वनेबलय् वा संक्रमित मनूलिसे ल्हाः मिलेयायेबलय्
- संक्रमित मनूलिसे घयेपुइबलय्
- ल्वगिं छ्यःगु रुमाल, चुरोस, गिलास, ध्वाखा, फोन लिसेंपाखें नं थ्व ल्वय् सरेजुइ ।